📌 ભારત સરકારે 1957ના ખાણ અને ખનિજ (વિકાસ અને નિયમન) અધિનિયમમાં સુધારો કર્યો
➡️ ભારત સરકારે જુલાઈ, 2023 ના રોજ 1957ના ખાણ અને ખનીજ (વિકાસ અને નિયમન) અધિનિયમમાં સુધારો કર્યો હતો, જેમાં ખાનગી કંપનીઓને લિથિયમ અને અન્ય પાંચ નિર્ણાયક ખનિજો ટાઇટેનિયમ, બેરિલિયમ, ઝિર્કોનિયમ, નિઓબિયમ અને ટેન્ટેલમ સહિત ખાણકામ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આ છ ખનિજોને દેશના પરમાણુ ખનિજોની સૂચિમાંથી દૂર કરવામાં આવ્યા છે, જે ખાનગી કંપનીઓને ખાણ કરવા માટેનો માર્ગ મોકળો કરે છે અને સરકારને તેમના અનામતની હરાજી કરવાની સત્તા આપે છે.
➡️ ખાનગી ખેલાડીઓ વધુ મૂડી લાવશે અને સંશોધન અને ખાણકામ પ્રક્રિયાઓ માટે નવી અને ઉભરતી તકનીકોનો ઉપયોગ કરશે. દેશો ગ્રીન ટ્રાન્ઝિશન અને ઈ-મોબિલિટી તરફ આગળ વધી રહ્યા હોવાથી આ ખનિજોની વધુ માંગ છે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનો માટે જરૂરી બેટરીના ઉત્પાદનમાં વ્યૂહાત્મક ઉપયોગના કેસને કારણે લિથિયમ એ આજે વિશ્વભરમાં સૌથી વધુ માંગવામાં આવતા ખનિજોમાંનું એક છે.
➡️ એટોમિક મિનરલ્સ ડિરેક્ટોરેટ ફોર એક્સ્પ્લોરેશન એન્ડ રિસર્ચ (AMD) એ અણુ ઊર્જા વિભાગ (DAE)ના સૌથી જૂના એકમોમાંનું એક છે અને અણુ બળતણ ચક્રના આગળ અને પાછળના ભાગમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
➡️ અગાઉ AMDએ અણુ ઊર્જા વિભાગના વિવિધ કાર્યક્રમો માટે જરૂરી યુરેનિયમ (U), થોરિયમ (Th), Niobium (Nb), ટેન્ટેલમ (Ta), ઝિર્કોનિયમ (Zr), બેરિલિયમ (Be), લિથિયમ (Li) અને રેર અર્થ એલિમેન્ટ્સ (REE) ની ઓળખ કરી છે. રેર-અર્થ એલિમેન્ટ્સ (REE) એ 17 તત્વોનો સંગ્રહ છે, એટલે કે, સ્કેન્ડિયમ, યટ્રીયમ અને લેન્થેનાઇડ્ સામયિક કોષ્ટકમાં 57 થી 71 પરમાણુ સંખ્યાઓ સાથે 15 તત્વો છે.
Read More
