30 August 2023 Current Affairs in Gujarati

IBSA વર્લ્ડ ગેમ્સમાં ભારતીય મહિલા બ્લાઈંડ ક્રિકેટ ટીમે રચ્યો ઇતિહાસ

  • ભારતીય મહિલા બ્લાઈંડ ક્રિકેટ ટીમે IBSA વર્લ્ડ ગેમ્સ-2023માં ઓસ્ટ્રેલિયાને હરાવીને ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો. ભારત અને ઓસ્ટ્રેલિયા વચ્ચે ફાઈનલ મેચ બર્મિંગહામમાં રમાઈ હતી. IBSA વર્લ્ડ ગેમ્સમાં પ્રથમ વખત ક્રિકેટનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.
  • IBSA વર્લ્ડ ગેમ્સ (અગાઉની IBSA વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ્સ અને ગેમ્સ) અથવા વર્લ્ડ બ્લાઇન્ડ ગેમ્સ એ આંતરરાષ્ટ્રીય મલ્ટિ-સ્પોર્ટ ઇવેન્ટ છે, જે દર ચાર વર્ષે થાય છે. તેનું આયોજન ઇન્ટરનેશનલ બ્લાઇન્ડ સ્પોર્ટ્સ ફેડરેશન (IBSA) દ્વારા થાય છે.

પંચાયત રાજ મંત્રાલયની સ્વામીત્વ યોજના એ E-ગવર્નન્સ 2023 માટે રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર

  • પંચાયતી રાજ મંત્રાલય દ્વારા શરૂ કરાયેલી SVAMITVA (Survey of Villages Abadi and Mapping with Improvised Technology in Village Areas) યોજના, ઉભરતી તેની ગ્રાઉન્ડબ્રેકિંગ એપ્લિકેશનની નાગરિક-કેન્દ્રિત સેવાઓ પહોંચાડવા માટેની તકનીકો માટે ઈ-ગવર્નન્સ 2023 (ગોલ્ડ) પ્રતિષ્ઠિત રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવી છે.
  • ભારત સરકારના વહીવટી સુધારણા અને જાહેર ફરિયાદ વિભાગ (DARPG) દ્વારા આયોજિત 26મી નેશનલ કોન્ફરન્સ ઓન ઈ-ગવર્નન્સ (NCeG) મધ્યપ્રદેશમાં આયોજિત કરવામાં આવી હતી. આ કાર્યક્રમનું આયોજન “વિકસિત ભારત, સશક્તિકરણ નાગરિકો” થીમ આધારિત હતું.
  • પૂર્ણ નામ : Survey of Villages Abadi and Mapping with Improvised Technology in Village Areas
  • પાયલોટ ધોરણે : વર્ષ 2020ના એપ્રિલ મહિનામાં તથા રાષ્ટ્રવ્યાપી ધોરણે રાષ્ટ્રીય પંચાયતી રાજ દિવસે 24મી એપ્રિલ 2021ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી
  • વર્ષ 2020-2021મા ઉત્તર પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ, મધ્યપ્રદેશ, પંજાબ, મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, હરિયાણા અને રાજસ્થાનના કેટલાક ગામોને પાયલટ પ્રોજેક્ટમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
  • પંચાયતી રાજ મંત્રાલયની કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની આ યોજના પંચાયતી રાજ મંત્રાલય, રાજ્યના મહેસૂલ વિભાગ, રાજ્ય પંચાયતી રાજ વિભાગ અને સર્વે ઓફ ઈન્ડિયાના સહયોગી પ્રયાસોથી લાગુ કરવામાં આવી છે. જેનો ઉદ્દેશ ગામડાઓમાં રહેતા લોકોના તેમના ઘર સુધીના અધિકારોને રેકોર્ડ કરવાનો અને મિલકતના માલિકોને પ્રોપર્ટી કાર્ડ આપવાનો છે.
  • આ યોજના અંતર્ગત તમામ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ડ્રોનનો ઉપયોગ કરીને સર્વે કરવામાં આવશે. આ સાથે, દરેક ગામ માટે GIS આધારિત નકશા તૈયાર કરવામાં આવશે. ગામના ઘરના માલિકોને ‘અધિકારોનો રેકોર્ડ’ પ્રદાન આવશે.

જસ્ટિસ પ્રકાશ શ્રીવાસ્તવની NGTના અધ્યક્ષ તરીકે નિમણૂક

  • કલકત્તા હાઈકોર્ટના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ પ્રકાશ શ્રીવાસ્તવની નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ ( NGT )ના નવા અધ્યક્ષ તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી છે. જસ્ટિસ શ્રીવાસ્તવ (62) આ અઠવાડિયે NGTમાં પોતાનો ચાર્જ સંભાળશે.
  • તેમણે 1987માં એડવોકેટ તરીકે નોંધણી કરી અને નવી દિલ્હી, દિલ્હી ખાતે ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં કર, નાગરિક અને બંધારણીય કાયદાની પ્રેક્ટિસ કરી. તેમને જાન્યુઆરી 2008માં મધ્યપ્રદેશની હાઈકોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ જાન્યુઆરી 2010માં કાયમી ન્યાયાધીશ બન્યા. તેમણે ઓક્ટોબર 2021 થી માર્ચ સુધી કલકત્તા ખાતે હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે સેવા આપી હતી.
  • NGT એ પર્યાવરણીય સંરક્ષણ અને કુદરતી સંસાધનોના સંરક્ષણને લગતા વિવાદોના નિકાલ માટે એક વૈધાનિક સંસ્થા છે. NGTના છેલ્લા પૂર્ણ-સમયના અધ્યક્ષ જસ્ટિસ આદર્શ કુમાર ગોયલ હતા (જુલાઈ 2018- જુલાઈ2023), જેઓ 3 જુલાઈ, 2023 ના રોજ નિવૃત્ત થયા હતા.
  • નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલની સ્થાપના નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ એક્ટ (2010) હેઠળ 2010માં પર્યાવરણીય કેસોમાં મધ્યસ્થી કરવાના હેતુથી વિશેષજ્ઞતા ધરાવતી વિશિષ્ટ ન્યાયિક સંસ્થા તરીકે કરવામાં આવી હતી.
  • કાર્યો: ટ્રિબ્યુનલ પર્યાવરણીય સંરક્ષણ, જંગલો અને અન્ય કુદરતી સંસાધનોના સંરક્ષણ અને કોઈપણ પર્યાવરણીય કાનૂની અધિકારના અમલ સાથે સંકળાયેલી પરિસ્થિતિઓમાં અસરકારક અને સમયસર ઉપાય પ્રદાન કરવા માટે જવાબદાર છે.

રાષ્ટ્રીય ખેલ દિવસ (National Sports Day )

  • ભારતમાં દર વર્ષે 29 ઓગસ્ટ, રાષ્ટ્રીય રમત દિન તરીકે ઉજવાય છે. ભારતમાં ‘હોકીના જાદુગર’ શ્રી મેજર ધ્યાનચંદની યાદમાં તેમનો જન્મ દિન ભારતમાં રાષ્ટ્રીય રમત દિન તરીકે ઉજવાય છે. તેઓ ‘The Wizard of Hockey’ તથા ‘The Magician of Hockey’ના ઉપનામથી પ્રસિદ્ધ હતા.
  • તેમણે 1928, 1934 અને 1936મા ભારતને ઓલિમ્પિકમાં કુલ ત્રણ ગોલ્ડ મેડલ અપાવ્યા હતા. ભારત સરકારે 1956માં તેમને ભારતના ત્રીજા સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન પદ્મ ભૂષણથી નવાજ્યા હતા. તેમના નામ પરથી ભારતનું સર્વોચ્ચ ૨મત સન્માન ‘રાજીવગાંધી ખેલ રત્ન એવોર્ડ’નું નામ બદલીને ‘મેજર ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન એવોર્ડ’ રાખવામાં આવ્યું છે.( 6 ઓગસ્ટ 2021)
  • રમતગમતમાં આજીવન સિદ્ધિ માટેનો દેશનો સર્વોચ્ચ પુરસ્કાર ધ્યાનચંદ એવોર્ડ તરીકે ઓળખાય છે. તેની સ્થાપના 2002 માં કરવામાં આવી હતી. નવી દિલ્હીના નેશનલ સ્ટેડિયમનું નામ પણ 2002માં ધ્યાનચંદ નેશનલ સ્ટેડિયમ રાખવામાં આવ્યું છે.
  • ભારત સરકારે સૌપ્રથમ 2012માં આ દિવસને ‘રાષ્ટ્રીય ખેલ દિવસ’ તરીકે ઉજવવાનો વિચાર વ્યક્ત કર્યો હતો.
  • આ દિવસે રમતવીરો અને તેમના કોચને ‘રાજીવ ગાંધી ખેલરત્ન’, ‘અર્જૂન’, ‘ધ્યાનચંદ’ અને ‘દ્રોણાચાર્ય’ એવોર્ડથી નવાજવામાં આવે છે.
  • ‘તેનઝીંગ નોર્ગે નેશનલ એડવેન્ચર એવોર્ડ’, ‘મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ (MAKA) ટ્રોફી’ અને ‘રાષ્ટ્રીય ખેલ પ્રોત્સાહન પુરસ્કાર’ પણ આ યાદીમાં સામેલ છે.
  • ધ્યાનચંદનો જન્મ 29 ઑગસ્ટ 1905, અલ્લાહાબાદ (પ્રયાગરાજ)માં તથા અવસાન 3 ડિસેમ્બર 1979, દિલ્હી માં થયું હતું. એમનું નામ સાચું નામ ધ્યાનસિંઘ હતું. 1922માં ભારતીય લશ્કરમાં સિપાહી તરીકે ભરતી થયા અને છેક મેજરના પદ સુધી પહોંચ્યા હતા. 1936 પછી તેઓ ગ્વાલિયર રિયાસતના લશ્કરમાં જોડાયા હતા
  • 1995ની 29મી ઑગસ્ટે એમની નેવુંમી જન્મતિથિએ નવી દિલ્હીના નૅશનલ સ્ટેડિયમ પર બિપિન બિહારીદાસે બનાવેલી એમની કાંસ્ય મૂર્તિ મૂકવામાં આવી હતી. પાસિંગ અને સ્ટિકવર્કને કારણે ધ્યાનચંદ ‘હૉકીના જાદુગર’ તરીકે ઓળખાયા.
  • 1956માં ‘પદ્મભૂષણ’નો ઇલકાબ મેળવનાર ધ્યાનચંદે ‘ધ ગોલ’ નામે એમની આત્મકથા લખી છે.

50 મીટર ISSF વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ 2023માં ગોલ્ડ મેડલ

  • ટિયાના, સાક્ષી સૂર્યવંશી અને કિરણદીપ કૌરનો સમાવેશ કરતી ભારતીય 50 મીટર પિસ્તોલ મહિલા ટીમે શુક્રવારે અઝરબૈજાનના બાકુમાં ISSF વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ 2023 માં ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો હતો.
  • ભારતીય ત્રિપુટીએ પોડિયમની ટોચ પર રહેવા માટે 1573-6xનો સંયુક્ત સ્કોર બનાવ્યો. પીપલ્સ રિપબ્લિક ઑફ ચાઇના બીજા ક્રમે રહી જ્યારે મંગોલિયાએ બ્રોન્ઝ મેળવ્યો હતો. પુરુષોની 50 મીટર પિસ્તોલ ટીમ ઈવેન્ટમાં, રવિન્દર સિંહ, કમલજીત અને વિક્રમ જગન્નાથ શિંદેની ભારતીય ત્રિપુટીએ બ્રોન્ઝ મેડલ મેળવ્યો હતો. ચીને ગોલ્ડ મેળવ્યો જ્યારે સિલ્વર રિપબ્લિક ઓફ કોરિયા ને મળ્યો હતો.
  • દરમિયાન, વ્યક્તિગત ઈવેન્ટ્સમાં, ભારતના ટિયાના અને રવિન્દર સિંહે અનુક્રમે મહિલા અને પુરુષોની કેટેગરીમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યા હતા. ISSF વર્લ્ડ ચેમ્પિયનશિપ 2023માં ભારતની કુલ સંખ્યા વધીને 14 – છ ગોલ્ડ અને આઠ બ્રોન્ઝ થઈ ગઈ છે.

ઈન્ફોસિસે રાફેલ નડાલને ત્રણ વર્ષ માટે બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર તરીકે સાઈન કર્યા છે

  • AI-સંચાલિત મેચ વિશ્લેષણ સાધન વિકસાવવા માટે ટેનિસ લિજેન્ડની કોચિંગ ટીમ સાથે સહયોગ કરવા માટે રાફેલ નડાલ સાથે ત્રણ વર્ષની ભાગીદારી પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે.
  • ઇન્ફોસિસે વૈશ્વિક ટેનિસ આઇકન રાફેલ નડાલ સાથે ત્રણ વર્ષની ભાગીદારીની જાહેરાત કરી, તેને બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર અને ઇન્ફોસિસના ડિજિટલ ઇનોવેશનનો ચહેરો તરીકે નિયુક્ત કર્યો હતો. આ ભાગીદારી નડાલ માટે માત્ર એક સીમાચિહ્નરૂપ જ નહીં પરંતુ ટેનિસ લેન્ડસ્કેપને બદલવા માટે ઇન્ફોસિસના સમર્પણને પણ દર્શાવે છે.
  • આ સહયોગના કેન્દ્રમાં કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તાની શક્તિથી ભરપૂર મેચ વિશ્લેષણ સાધનની રચના છે. આ વ્યક્તિગત ટૂલ નડાલની કોચિંગ ટીમને વાસ્તવિક સમયની આંતરદૃષ્ટિ પ્રદાન કરવા માટે સેટ છે , જે તેમને પ્રવાસ પર પાછા ફરતી વખતે તેની લાઇવ મેચોના ડેટાને એકસાથે ટ્રૅક કરવા સક્ષમ બનાવે છે.
  • સ્પેનનો વતની રાફેલ નડાલ ટેનિસની દુનિયામાં સૌથી પ્રખ્યાત વ્યક્તિઓમાંનો એક છે. તેમની નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓમાં ફ્રેન્ચ ઓપનમાં આશ્ચર્યજનક 14 જીત અને પુરુષોની સિંગલ્સ કેટેગરીમાં 22 ગ્રાન્ડ સ્લેમ ટાઇટલની અજોડ સંખ્યાનો સમાવેશ થાય છે.

BHEL એ NOx ઉત્સર્જનને રોકવામાં માઈલસ્ટોન હાંસલ કર્યો

  • ભારત હેવી ઈલેક્ટ્રિકલ્સ લિમિટેડ (BHEL), એક અગ્રણી રાજ્ય-માલિકીની એન્જિનિયરિંગ કંપનીએ સ્વદેશી પસંદગીયુક્ત કેટાલિસ્ટ રિએક્ટર્સ (SCR) ઉત્પ્રેરકનો પ્રથમ સેટ સફળતાપૂર્વક વિકસાવ્યો છે.
  • આ ઉત્પ્રેરક થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ્સમાંથી નાઇટ્રોજન ઓક્સાઇડ (NOx) ઉત્સર્જનને ઘટાડવામાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે. અગાઉ આયાત પર નિર્ભર, આ સિદ્ધિ સરકાર દ્વારા ચેમ્પિયન કરાયેલ ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ પહેલને રેખાંકિત કરે છે.
  • તેલંગાણાના યાદદ્રી થર્મલ પાવર સ્ટેશન ખાતે સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત SCR ઉત્પ્રેરકની શરૂઆતની બેચને ઉપયોગ માટે ગતિમાં મૂકવામાં આવી છે, જે 5×800 મેગાવોટની નોંધપાત્ર ક્ષમતા ધરાવે છે.

સ્વચ્છ વાયુ સર્વેક્ષણ-2023માં ઈન્દોર નંબર 1 પર

  • મધ્યપ્રદેશના ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (IT) હબ , ઇન્દોરે સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ દ્વારા આયોજિત સ્વચ્છ વાયુ સર્વેક્ષણ-2023 માં પ્રથમ સ્થાન મેળવ્યું છે. એક પ્રકાશન મુજબ, સ્વચ્છ વાયુ સર્વેક્ષણ-2023માં 10 લાખથી વધુ વસ્તી ધરાવતા શહેરોની શ્રેણીમાં ઈન્દોરે પ્રથમ સ્થાન, ભોપાલે પાંચમું, જબલપુર 13મું અને ગ્વાલિયર 41મું સ્થાન મેળવ્યું છે.
  • શહેરો દ્વારા પ્રદૂષણ નિયંત્રણના હેતુ માટે નેશનલ ક્લીન એર પ્રોગ્રામમાં ઓનલાઈન પોર્ટલ “PRAN” પર સ્વ-મૂલ્યાંકન પણ કરવામાં આવે છે. શહેરોએ સોલિડ વેસ્ટ, રોડ ડસ્ટ, કન્સ્ટ્રક્શન અને ડિમોલિશન વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ, વાહનોના ઉત્સર્જન પર નિયંત્રણ અને ઔદ્યોગિક પ્રદૂષણના સંદર્ભમાં અમલમાં મૂકાયેલી પ્રવૃત્તિઓ અને પગલાં અંગેના અહેવાલો સબમિટ કરવા જરૂરી છે.

નેશનલ હેલ્થ ઓથોરિટી દ્વારા 100 માઈક્રોસાઈટ પ્રોજેક્ટ હેઠળ પ્રથમ ABDM માઈક્રોસાઈટ આઈઝોલમાં શરૂ કરવામાં આવી

  • નેશનલ હેલ્થ ઓથોરિટી (NHA) એ સમગ્ર દેશમાં આયુષ્માન ભારત ડિજિટલ મિશન (ABDM) ને ઝડપી અપનાવવા માટે 100 માઇક્રોસાઇટ્સ પ્રોજેક્ટની જાહેરાત કરી હતી. મિઝોરમ તેની રાજધાની આઇઝોલમાં ABDM માઇક્રોસાઇટનું સંચાલન કરનાર ભારતમાં પ્રથમ રાજ્ય બન્યું છે.
  • આ હેઠળ પ્રદેશમાં ખાનગી ક્લિનિક્સ, નાની હોસ્પિટલો અને લેબ સહિતની તમામ આરોગ્યસંભાળ સુવિધાઓને ABDM-સક્ષમ બનાવવામાં આવશે અને દર્દીઓને ડિજિટલ આરોગ્ય સેવાઓ પ્રદાન કરશે.
  • ABDM હેઠળ 100 માઈક્રોસાઈટ પ્રોજેક્ટ ખાનગી ક્ષેત્રના નાના અને મધ્યમ સ્તરના આરોગ્ય સંભાળ પ્રદાતાઓ સુધી પહોંચવા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પહેલ છે. માઇક્રોસાઇટ્સનો ખ્યાલ હેલ્થકેર ડિજિટાઇઝેશનને મજબૂત પ્રોત્સાહન આપવા માટે બનાવવામાં આવ્યો હતો.
  • ABDM માઈક્રોસાઈટ્સ એ એવા ભૌગોલિક પ્રદેશો છે, જ્યાં નાના અને મધ્યમ કક્ષાના ખાનગી આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાઓને ઓનબોર્ડ કરવા માટે કેન્દ્રિત આઉટરીચ પ્રયાસો કરવામાં આવશે. આ માઇક્રોસાઇટ્સ મોટાભાગે ABDMના રાજ્ય મિશન ડિરેક્ટર્સ દ્વારા અમલમાં મૂકવામાં આવશે, જ્યારે નાણાકીય સંસાધનો અને સમગ્ર માર્ગદર્શન NHA દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવશે. આ પ્રોગ્રામ હેઠળ ઇન્ટરફેસિંગ એજન્સી પાસે આ વિસ્તારમાં આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાઓ સુધી પહોંચવા માટે જમીન પરની ટીમ હશે. આ ટીમ ABDMના ફાયદા વિશે જાગૃતિ ફેલાવશે.

Join Our WhatsApp Group

Join our Telegram channel

Follow us Instagram

Read More

📰 Current affairs 📌 PDF
📚 Gujarat Govt. Jobs 📁 India Govt. Jobs
🧮 Quiz 🏆 Mock Test
📖 Old Exam Paper 📃 Yojana
👆 Syllabus 💥 Old Paper